Bingewatch-dagboek: The Mentalist op Netflix
Onlangs verschenen de eerste zes seizoenen van The Mentalist in het assortiment van Netflix Nederland. Een uitgelezen kans om de serie te binge-watchen, met wat extra aandacht voor de ontwikkeling van de personages en de lange plotlijn.
Patrick Jane werkt als adviseur voor de politie in Californië. Zijn vrouw en dochter zijn vermoord door seriemoordenaar Red John. Patricht Jane heeft jaren lang gewerkt als charlatan-helderziende en de truckendoos waar hij zich bij dat werk van bediende geeft hem een unieke set vaardigheden om de politie van dienst te zijn. Als ex-bedrieger weet hij andere bedriegers eenvoudig te ontmaskeren. Drijfveer achter zijn aanwezigheid bij de politie is doorlopend de zoektocht naar de moordenaar van zijn vrouw en dochter.
De serie werkt met een plotlijn die door een seizoen heen loopt, maar het accent blijft liggen op gebeurtenissen die in één episode kunnen worden afgerond. Niettemin wordt veel aandacht besteed aan het zorgvuldig opbouwen (en uiteindelijk afronden) van de lange plotlijn rondom de serie-moordenaar Red John. Bijpersonages die bij herhaling terug komen geven de serie een extra dimensie en kwaliteit die je niet vaak tegenkomt.
Met een 8,1 op IMDB en 65 score op metacritic is het een van de betere series in zijn soort. Bij nadere beschouwing van de waardering valt ook op dat de individuele afleveringen steevast boven de 8 scoren. De serie heeft geen last van dipjes of mindere afleveringen. Dat is opmerkelijk. Daarin onderscheidt de serie zich van veel andere series die meer dan twintig afleveringen per seizoen maken. Bij een dergelijke productie blijft het polijsten vaak achterwege.
The Mentalist heeft in de opbouw van zijn afleveringen iets ouderwets. De oplossing wordt bereikt door deductie en op het doorhebben van de dader. Regelmatig herinnert de werkwijze van Patrick Jane in zijn denktrant aan klassieke detectives als Sherlock Holmes of Hercule Poirot. In de vasthoudendheid waarin hij schurken frustreert met zijn aanwezigheid en vraagstelling is hij meer een soort Columbo. Er is meer in de serie waarin hij aan Columbo doet denken. Het vervoer in een eigen Old Timer. De voorliefde voor honden. (Zelfs de honden in de serie zijn goed gecast.) De setting is ook vaak de Amerikaanse upper-class. Vaak heeft hij ‘just one more question’. Moderne opsporingsmethoden brengen af en toe een oplossing en zorgen voor een versnelling in het speurwerk, maar spelen nooit de hoofdrol. Het blijft mensenwerk.
Het acteerwerk is solide, niet alleen van de vaste cast, maar juist van de acteurs die één aflevering mogen schitteren als daders of de personages die over de seizoenen regelmatig terugkomen, onder wie Malcom McDowell en Pruitt Taylor Vince. Goede acteurs, perfect gecast.
De schoonheid zit hem zoals zo vaak juist ook in de details. Iedere aflevering heeft in de titel een verwijzing naar de kleur rood. Vaker dan toevallig speelt een roodharige actrice de antagonist. Patrick Janes slimmige ontmaskeringen zijn steeds net niet helemaal voorspelbaar, maar volgen wel een herkenbaar patroon. Om onverklaarbare redenen besluit de slechterik na ontmaskering altijd dat hard wegrennen de beste oplossing is, met een korte achtervolging als gevolg. Het komt allemaal precies zo vaak voor in de serie voor dat het je pas opvalt als je de seizoenen allemaal achter elkaar bekijkt. Wie af en toe een aflevering ziet valt het niet op. De consequente herhaling van al dat soort elementen geeft de serie een heel solide basis; het wekt voor de kijker onbewust de illusie van een eigen, innerlijk consistent universum.
Je kunt de serie kijken, met het ‘ouderwets gezellige gevoel’ dat je ook had bij Columbo of Murder She Wrote, maar nergens doet de serie oubollig aan. De manier van filmen is eigentijds. De zaken actueel. Het thema van de serie-moordenaar voorkomt dat het zoetsappig wordt. Het geeft Patrick Jane meer bagage. Hij gaat niet alleen gebukt onder het verlies van zijn vrouw en dochter, maar worstelt met alle emoties die je in de jaren daarna mag verwachten. Woede en verdriet, behoefte aan wraak en afrondingen. Maar ook voorzichtig flirten met nieuwe liefdes en de dilemma’s die dat met zich meebrengt. Die ontwikkeling is bijna als in het echte leven; traag, af en toe non-existent en dan soms even schoksgewijs. De oppervlakkige kijker zal hem niet eens waarnemen.
En dat is het moment waarop Netflix zijn waarde bewijst. Al die afleveringen kijk je in relatief korte tijd, zonder reclame en in de juiste volgorde achter elkaar. En dan wordt de kracht en schoonheid van zo’n serie zichtbaar.
Voor een interview met een goochelaar zie: Tilman-Andris
