Overwegingen bij een schildering van Tom Wermenbol

Geschetst en gekiekt op vakantie, Toscane 2001, thuis trefzeker uitgewerkt. Greep uit het leven. Snede uit de wereld. Universeel moment, in één oogopslag begrepen. Hier zitten er te kaarten, en anderen kijken toe. Men is hier bezig met nietsdoen. Er zijn er die staan, er zijn er die zitten. Er zijn er die zich ontspannen, er zijn er die zich inspannen. Er zijn er die kijken, er zijn er die doen. Ze doden allemaal de tijd, de tijd van de harde arbeid. Ergens ligt het werk nu stil. Dit is het gelukkige uur dat vacant is. Niet dat er niet geteld en berekend wordt. Fantasie en verbeelding zijn mee in het spel. Kracht wordt aan kracht gemeten.

De schilder zelf is ook bezig geweest. Hij heeft de foto op straatniveau gebracht en een vloertje gelegd. Hij heeft aan de tafel gesjord, ze moest van het midden naar rechts in de hoek. Tegen de man aan tafel die de kaarten mee inkeek: ‘Laat je gezicht eens zien.’ Hij heeft het hekwerk rechtgetrokken, parallel aan de stoeplijn. De man met het jasje heeft hij opgeschoven. ‘Ik geef jou de muur in de rug.’ De man rechts stond er niet en het tweetal links evenmin. ‘Jullie haal ik er bij.’ De scène lijkt bewust niet scherp afgesneden. De ruimte naast de man links geeft het stadje waarin ze speelt toegang tot onze verbeelding. Diepte krijgt de voorstelling door de verlaging van de basis, de verplaatsing van de tafel en het aanbrengen van een dubbele achtergrond. Boven het gebeuren op straat rijst een tweede wereld op, de wereld van het hek, de mannen en de muur. Achter die werelden, geschilderd in lichte kleuren, geeft hij een derde te vermoeden, in gemengd donker de koele wereld van gaanderij en café, de geheimen binnenshuis. Binnen het lichte vlak varieert hij deze tegenstelling: de grijzen, blauwen en groenen van de mannen steken af tegen de lichtere steenkleuren van muur, stoep en straat.

Dan de personages. De kleding verschilt, het hoofdhaar, de lichaamstaal. Aan de tafel is net gedeeld, de man links begint. Ieder concentreert zich op de kansen in eigen hand, de inspanning is voelbaar. Bij de vijfde man jeuken de vingers, aandacht krijgt hij niet. Ook de man boven hem zou willen ingrijpen. De twee in het midden zijn meer afwachtend. Het tweetal links is in gesprek. ‘Is het leven niet een spel?’ De ander zoekt een antwoord. Dáár zit het, híer staat het, spel van ons, spel met ons…

Zie ook: http://www.barbarus.org/single-post/2015/08/12/Overwegingen-bij-een-schilderij-van-Tom-Wermenbol