Recensie 'De Joodse brigade'

In de roos

Marvano, ooit bekend geworden met science fiction strips “Dallas Barr” en “De Eeuwige Oorlog” houdt zich nu al een tiental jaren onledig met de Tweede Wereldoorlog. “De joodse brigade” is intussen zijn derde trilogie rond dit onderwerp.

“De joodse brigade” is een onrechtstreeks vervolg op zijn vorige drieluik: “Grand Prix.” Onrechtstreeks omdat het absoluut niet nodig is om die gelezen te hebben om van dit boek te genieten. Al is “genieten” misschien een ongepast woord bij alle kommer en kwel die ons naar het hoofd gesmeten wordt.

Het verhaal begint vrij simpel: twee mannen, Ari en Leslie, maken deel uit van de joodse brigade, een legereenheid van het Britse leger, vooral bestaande uit Palestijnse joden. De twee zijn op zoek naar de moeder en verloofde van Leslie en mollen op doortocht links en rechts wat nazi’s. Wraak voor wat die tijdens de voorbije oorlog hebben uitgevreten.

De eerste twintig pagina’s van het verhaal geven ten onrechte de indruk dat deze trilogie een simpel en cliché wraakverhaaltje zal worden. Een verhaal met een simpele, en misschien zelfs cliché, plot. Niets is echter minder waar. De verhaallijn is een zeer interessante en vernieuwende, want ze is quasi onbestaande. Marvano gebruikt de zoektocht van Leslie immers als rode draad om ons door de geschifte nasleep van WOII te loodsen. Leslie tuimelt van het ene interessante weetje in de volgende obscure feitelijkheid. Sommige zaken zijn te gruwelijk of te fantastisch voor woorden. Zo is er het gegeven dat de legereenheden die een concentratiekamp bevrijden amper voedsel en medicijnen bij zich hadden en dus de overlevenden niet genoeg konden helpen, met nog vele honderden doden tot gevolg, zelfs na het vertrek van de nazi’s. Wat ze wel hadden was enorm veel foto-apparatuur waarmee ze de gruwelen dan maar voor het nageslacht vastgelegd hebben. Of wat te zeggen van de enorme politieke knoeiboel die Israël was, net na de de bekendmaking van de soevereiniteit van deze joodse natie. Aangaande Israël lukt het Marvano maar nipt om onpartijdig te blijven. Hij beperkt zich uiteraard tot feiten, maar belicht slechts één kant van het verhaal. Aangezien deze trilogie “De joodse brigade” heet is dat echter niet vreemd te noemen.

Het ontbreken van een duidelijke plot heeft nog twee positieve effecten: de vele personages die erin rondlopen overkomen zeer onverwachte zaken. Omdat in principe enkel Leslie nodig is om de verhaalconstructie staande te houden kunnen andere personages van het schouwtoneel verdwijnen op zeer plotse, banale of schokkende wijze. Gebeurtenissen die men niet van ver ziet komen hebben bij mij steeds een streepje voor op doorzichtige en clichématige verhaallijnen. Bovendien draagt dit gegeven bij aan iets wat een strip over een onderwerp als dit maar best in pakken te bieden heeft: realisme.

Deze trilogie is misschien wel Marvano’s meest schokkende en meest onderrichtende werk. Sommige mensen trekken misschien nu hun neus al op bij het lezen over een geschiedkundige strip die je bovendien wat bijleert. Dat is hun goed recht, vele striplezers lezen omdat ze geëntertaind willen worden niet omdat ze een lesje historiek willen. Marvano weet zijn faction echter zeer goed te verpakken. De actie is overvloedig aanwezig, sommige scènes zijn nagelbijtend spannend en de meeste van de aanwezige feitelijkheden zijn van zo’n aard dat de beste scenarist ze niet had kunnen verzinnen.

Ook de tekeningen zijn van een hoog niveau. Marvano lijkt zijn stijl steeds verder uit te puren. Met steeds minder lijnen kan hij steeds meer vertellen. Dat komt ook de helderheid van de pagina’s ten goede. Bovendien onderstreept deze helderheid de grootste kracht van Marvano: hij is een rasverteller met beelden. De flow en opbouw die in zijn pagina’s zit is van een ongekend niveau. Ergens in het verhaal zit bijvoorbeeld een montagepagina waarin Marvano met enkele simpele, maar duidelijke prenten én de voortgang van Leslie’s reis én de naoorlogse geschiedenis overbrengt.

Eén minpuntje is de inkleuring, die is niet slecht, maar de overduidelijke digitale effecten om bijvoorbeeld kasseien weer te geven, vloeken met de rest van de strip. Dan liever een simpele, egaal gele zandweg.

Deze trilogie is een must voor mensen die een blik willen werpen op ongekende aspecten van WOII en tevens geschikt voor de puur naar ontspanning verlangende vrijetijdslezer. Alweer een schot in de roos.

De joodse Brigade

Tekst & Tekeningen: Marvano

Inkleuring: Bérengère Marquebreucq

Dargaud

Zie ook www.petermoerenhout.be

Zie verder: Striprecensies