Recensie over 'Meervoudig afwezig' van Ester Naomi Perquin

Frank Decerf

Het doorbladeren van een dichtbundel heeft iets erotisch. Het is een voorzichtig aftasten voor de kennismaking. Het is het willen kennen, het ontdekken en de raadselachtigheid van wat mogelijk kan bekoren. Vanuit die oefening krijgen we op de achterflap de uitdagende blik van Ester Naomi Perquin die ons vraagt of wij durven om haar boekje open te doen.

De dichteres begint haar zoektocht naar de poëzie met een grote lading woorden, een zware vracht beelden en metaforen, uitgeschreven volzinnen en brede strofen. Waarheen zal dit alles zal leiden? Wie schreef: “ De essentie van poëzie is schrappen, alle overtolligheden streng verbannen, weglaten en simplificeren om zo echte helderheid te bekomen”?

Meervoudig afwezig begint met een inleidend gedicht waarin een professor tevergeefs zijn studenten probeert te boeien. Is dit de metafoor voor de dichteres en haar publiek? Het gedicht is de aanloop naar de obligate oefening om in de wereld van Perquin binnen te dringen. De bundel telt twee cycli namelijk “De Delen” en “ Het totale”. In een parlandostijl krijgen we vooral prozagedichten die een wandeling maken doorheen een aparte leefwereld. De meeste titels geven niet veel weg. Door hun mysterie trekken ze aan en stuwen de lezer vooruit. Perquin schuwt het engagement niet. In haar bundel lezen we enkele sterke anti-oorlogsgedichten.

Ondersteunende troepen

De vaders waren bang toen de oorlog begon. Maar de kinderen

kwamen hen troosten. Ze zeiden dat er na de oorlog

feest zou zijn, met drank en gratis sigaretten.

Dat er medailles zouden komen, dikke gouden plakken,

dat men zou klappen, dat er standbeelden kwamen,

hele imposante. Een eindeloze bloemenzee.

De vaders huilden toen de oorlog begon, verstopten zich

onder hun bedden, klampten zich aan echtgenotes vast.

De kinderen kwamen met hen praten, legden uit hoe het zat

met de kwetsbare waarde van eigen gelijk. Ze schoven

hen wapens in de handen, spraken over echte mannen,

hoe dringend de oorlog nodig was.

Ze zeiden dat de vaders het op een dag zouden begrijpen,

als ze onschuldig waren en klein, als ze de wereld

zo goed zouden kennen als zij.

Sommige vaders probeerden te vluchten, verschansten zich

op hun kantoor, sneden hun polsen door in bad,

verloochenden hun vaderschap.

Maar ze kwamen hen halen, de zonen en dochters.

Ze zeiden dat de vrede die zou komen

grote, warme borsten had.

Perquin drijft de spanning geleidelijk op tot een verrassende wending die gratificerend werkt. Ze creëert een universum waarin surrealisme een duit in het zakje doet. Ze zet werelden op hun kop, speelt met de geordende chronologie en schept een nieuwe vanzelfsprekendheid, ze verrijkt aldus het alledaagse. Hier en daar zorgt humor voor een kwinkslag en behoudt zodoende de luchtigheid en de leesbaarheid. De wereld van Perquin is een positieve zone; een plaats om te blijven glimlachen. Bij haar geen zwaarmoedigheid. Nostalgische flashbacks krijgen een heel originele invalshoek. Haar relatie tot god reduceert ze tot de respectvolle essentie waar zeker plaats is voor gezonde spot.

Meervoudig afwezig, Ester Naomi Perquin, Uitgeverij Van Oorschot Amsterdam, 2017, 9789028261631

Frank Decerf